Amortisör Yapısı Hakkında Temel Bilgiler

Araç üzerinde her ne kadar amortisörün kullanımı gerekli olsa da, her şeyden en önemlisi titreşiminin elemine edilmesidir. Titreşim genliği ile frekansın insan sağlığı etkisi hakkında pek çok araştırma ve çalışmalar yapılmıştır. Araç tasarımında ihtiyaç duyulduğundan dolayı Uluslar Arası Standartlar Enstitüsü tarafından bir standart oluşturularak, her türlü araç marka ve grupları için kabul edilebilen titreşim frekansını 1 ile 80 cps olarak şeklinde belirlenmiştir.

Araçların ağırlığı yolu üzerine aracın tekerleği ve aksı vesilesi ile iletilir. Araç sabit konumdayken lastik ve yol arasındaki reaksiyonunu kuvveti statik olup, araç hareket etmeye başladıktan sonra statik kuvvet yolun kalitesine ve yolu pürüzlülüğüne göre dinamik hale gelir. Yolda giden araç çukur ya da tümseğin üzerinden geçtiğinde tekerleklerine doğru tepki kuvveti artmaktadır. Aracın tekerlekleri yapısı gereği gördüğü darbe kuvvetini kısmen elemine ederek gerideki darbeyi de aracın aksı yardımıyla yaylara iletir ve araç darbe nedeni ile yayların üstünde salınıma geçer. İşte Amortisörlerde tam bu nokta da devreye girerek, titreşim etkisini normal seviyede tutar. Buradaki asıl amaç konfor ve sürüş güvenliği bakımından salınım sayısını 1 veya

1.5 genlik arasına sınırlamaktır. Performansı bakımda amortisörün önemli elemanları şunlardır;

1.Piston Segmanı: piston valf gurubu ve silindir borusu arasındaki silindir iç yüzeyindeki sürtünme kuvvetlerini en aza indirmekte ve geri dönüş hareketleri sırasında yağ sıyırma performansını da en yükseğe çıkarmaktadır. Piston segmanın dış yüzeyinde aşınma direncini çoğaltma ve sürtünme sayısını da düşürmek için özel kaplama ile kaplamaktadır.

2. Kılavuz Burcu: yan yük ve yüklerin piston kolunun üstündeki olumsuz etkilerini minimum seviyeye indirmektedir. Kılavuz burcu bu görevini özel malzeme kompozisyonu ile yüzey kaplaması sayesinde gerçekleştirmektedir.

3. Valf Grupları: Amortisöre performansını vermek amacı ile bir araya gelen disk yay ve sinter parçaların değişik kombinasyonlarında oluşan montaj gurubudur. Valf Gruplarında temel kural; yağın bir hacimden diğer hacmine geçmesi sırasında direnç kuvvetini oluşturmaktır. Bu sırada harekete geçen piston kolunu kinetik enerjisi de altta yer alan taban valfından geçmekte olan yağ moleküllerinin sürtünme kuvvetleri tarafından emilmektedir.

4. Keçe; sürtünme kuvvetlerini azaltır ve yüksek sıcaklarda gazın içeride kalmasını sağlamaktadır. Değişik uygulamalarla çok dudaklı ve tek dudaklı keke türleri bulunmaktadır.

5. Piston Kolu: amortisörün en uzun üretim prosesine sahip en önemli parçasıdır. Diş açma, kesme ve işlem gibi çeşitli operasyonlarından sonra indiksiyon yöntemiyle sertleşerek, piston kolunun yüzeyine dayanıklılığı ve pürüzsüzlüğü maksimum yüzey kalitesine getirmek üzere tam otomatik kaplama hattında sert krom ile kaplamaktadır. Karakteristik ölçülerine göre

 Amortisörler şöyle sıralanabilir;

Telekopiler için;

Bağlantı tipi, ( Yüzük ya da sağlama)ile ilgili ölçüleri

Toz borusu çapı, ( toz borusu plastik ya da metal olabilir

Piston kolu çapı,

Gövde borusu çapı

Strut Amortisörler için;

Saplama diş ölçüsü

Bağlantı braketlerinin ölçüleri ve şekilleri, ( yay veya bağlantı braketrleri)

Piston kolu çapı

Gövde borusu çapı